Η βασίλισσα της Γεωργίας και οι Κομνηνοί

Η Ταμαρα (1160-1213), βασίλισσα της Γεωργίας, οι Κομνηνοι και η Αυτοκρατορία της Τραπεζούντας. Στην τελευταία εικόνα ο αυτοκράτορας Δαβίδ Κομνηνός παραδίδει την Τραπεζούντα στο Σουλτάνο Μωάμεθ Β' τον Πορθητή το 1461.

Η Ταμαρα ήταν βασίλισσα της Γεωργίας από το 1184 έως το 1213 και είχε στο ιστορικό της μια σειρα συγκρούσεων τόσο με το Βυζάντιο όσο και με τους Μουσουλμάνους. Θεωρείται κεντρικό πρόσωπο στη Μεσαιωνική ιστορία της Γεωργίας, καθώς οι συνεχόμενες νίκες επί των γειτόνων της έφτασαν τα όρια της Γεωργίας από την Κασπία και την Περσια έως τη Μικρά Ασία και συγκεκριμένα τον Πόντο και την Παφλαγονια. Ήταν η πρώτη γυναίκα στην ιστορία της Γεωργίας που κατέλαβε το θρόνο και απέκτησε τον τίτλο "mepe" (βασιλιάς, εδώ βασίλισσα). Παντρεύτηκε δύο φορές, μια την περίοδο 1185-1187 με το Ρώσο πρίγκηπα Γιούρι, τον οποίο χώρισε και απελασε από τη χώρα και από το 1191 με το πρίγκηπα της Αλανιας (Οσετία) David Soslan, από τον οποίο απέκτησε δύο παιδιά, το Γεώργιο και τη Ρουσουνταν. 

Οι εχθροί της Βυζαντινοί, Μουσουλμανοι, Μογγολοι και σε μικρό βαθμό Σταυροφοροι τα βρήκαν σκούρα μαζί της. Σήμερα τιμάται ως Αγία από τους Γεωργιανους. Η σχέση της Γεωργίας με το Βυζάντιο πέρασε από πολλές φάσεις, πότε καλές εναντίον των Μουσουλμάνων και πότε εχθρικές. Στην ουσία βέβαια από τα χρόνια του Βασιλείου Β' του Βουλγαροκτονου που επιτεθηκε εναντίον των Γεωργιανων και τους νίκησε οι σχέσεις ήταν κυρίως εχθρικές.

Η περιοχή του Πόντου, λόγω μεγάλης απόστασης και απομόνωσης από τον κυρίως Ελλαδικό χώρο είχε αρχίσει ήδη από την αρχαιότητα να πλάθει μια ξεχωριστή ταυτότητα. Διαδικασία ιδιαίτερα έντονη στα χρόνια των Μιθριδατων. Στα Βυζαντινά χρόνια η περιοχή του ανατολικού Πόντου, ως Θέμα της Χαλδιας είχε ήδη αποσχιστικες τάσεις από το Βυζαντιο επειδή θεωρούσαν ότι η Κωνσταντινούπολη τους έχει χεσμενους. Είχαν λάβει κιόλας από το 10ο-11ο αιώνα αυτονομία από τους Βυζαντινούς αυτοκράτορες. Μια στρατηγική κίνηση που επαιξε ρόλο στους πολέμους εναντίον των Αράβων και μετά των Σελτζουκων. Μια οικογένεια, οι Γαβραδες είχαν πάρει τον τίτλο του "Δούκα της Χαλδιας". Οι Βυζαντινοί επί Βουλγαροκτονου είχαν καταλάβει την Αρμενία και έκαναν διασκορπισμο των Αρμενικων πληθυσμών αφήνοντας τις περιοχές στα ανατολικά σύνορα της αυτοκράτοριας ερειπωμένες. Πράγμα το οποίο ευνοήσε τις εισβολές των Σελτζουκων, οι οποίοι κατέλαβαν εύκολα τεράστιες περιοχές της Μικράς Ασίας και ιδρυσαν δικά τους κράτη όπως το Σουλτανατο του Ρουμ με πρωτεύουσα το Ικόνιο και στον Πόντο το Εμιράτο των Ντανισμεντηδων με πρωτεύουσα τη Νεοκαισαρεια. Κύρια μάχη το Ματζικερτ το 1071. Το 1204 οι Σταυροφοροι καταλαμβανουν την Κωνσταντινούπολη και η Βυζαντινή αυτοκρατορία διαλύεται δίνοντας τη θέση της σε λατινικά και ελληνικά κράτη. Ένα από τα δεύτερα ήταν η αυτοκρατορία της Τραπεζούντας.

Η δυναστεία των Κομνηνών που κάποτε κυβερνούσε στην Κωνσταντινούπολη είχε χάσει την εξουσία και κυβερνούσε εκεί πλέον η δυναστεία των Αγγέλων. Βαθύ χάσμα και μίσος χώριζε τις δύο πλευρές. Δύο αδέρφια ο Αλέξιος και ο Δαβίδ Κομνηνός, εκμεταλλευομενοι τη διάλυση του Βυζαντίου, τον Απρίλιο του 1204, κατάφεραν να εδραιωσουν την εξουσία τους στον Πόντο. Ζήτησαν πρώτα όμως τη βοήθεια της ισχυρής θείας τους, Ταμαρας. Έτσι έγινε η εκστρατεία των Γεωργιανων στη Χαλδια που έδιωξε τους Βυζαντινούς από τα τελευταία τους προπύργιά στην περιοχή και τους Μουσουλμάνους από περιοχές της ενδοχώρας και ιδρύθηκε το συγκεκριμένο κράτος. Στην αρχή οι πρώτοι αυτοκράτορες συνέχιζαν να διεκδικούν τον τίτλο του "αυτοκράτορα των Ρωμαίων" και την Κωνσταντινούπολη, στάση όμως που θα εγκαταλειφθει γρήγορα. Το 1461, 8 χρόνια μετά την Κωνσταντινούπολη, ο Μωάμεθ Β' καταλαμβάνει την Τραπεζούντα. Ο Δαβίδ Κομνηνός και η οικογένεια του φορτώνονται σε καράβια για την Κωνσταντινούπολη, για να εκτελεστούν οι περισσότεροι, σε λιγότερο από δύο χρόνια. Μέλη της οικογένειας ωστόσο θα καταφεύγουν στην Περσια, τη Ρωσία, τη Σερβία, την Αυστρία, την Ιταλία και τη Γαλλία. Το 1475 ο Μωάμεθ Β κατέλαβε και το πριγκηπατο του Θεοδώρου στην απέναντι ακτη της Κριμαίας, σφραγίζοντας το τέλος της εποχής

Ερπετός