Το ερώτημα προφανώς είναι υποθετικό, διότι πολλοί συνηθίζουν να λέν πως με τα "αν" δεν γράφετε η ιστορία
Βέβαια, ακόμη και αυτοί που πιστεύουν πως τα "αν" δεν έχουν θέση στην ιστορία , δεν μπορούν να αποφύγουν να τα χρησιμοποιούν στις αναλύσεις τους
Τι θα χε συμβεί λοιπόν αν οι αναρχικοί είχαν νικήσει στον ισπανικό εμφύλιο;
Ας παραθέσουμε με μεγάλη συντομία πρώτα τα στοιχεία
Την ημέρα έναρξης του Ιπσανικού εμφυλίου, το Ισπανικό κίνημα ήταν ισχυρότατο στην χώρα έχοντας στο ενεργητικό δεκαετίες εξεγέρσεων, μαχητικών απεργιών,ένοπλων συμπλοκών με την αστυνομία αλλά και παρακρατικ΄ς και μαφιόζικες ομάδες που δρούσαν για λογαριασμό των αφεντικών, του κράτους και της εκκλησίας
Οι αναρχικοί συπειρώνονταν γύρω απ την αναρχοσυνδικαλιστική οργάνωση cnt και την αναρχική ομοσπονδία ιβηρικής, την γνωστή fai
Μετά το πραξικόπημα του Φράνκο σε μια σειρά από περιοχές της χώρας και κυρίως στην Κατλονία βγαίνουν και κυριαρχούν αποτρέποντας τους φασίστες να πάρουν τον έλεγχο
Η χώρα χωρίζεται στα δυο όπου σε κάποιες περιοχές κυριαρχούν οι φρακιστές και σε άλλες οι δημοκράτες και οι αναρχικοί
Στους δημοκράτες αναπτύσσετε μια συμμαχία που εκ πρώτης όψεως μοιάζει "περίεργη". Σοσιαλδημοκράτες, δεξιοί αυταρχιικοί δημοκράτες, φιλελεύθεροι και κομουνιστές συσπειρώνουν το λεγόμενο "δημοκρατικό στρατόπεδο"
Οι κομουνιστές στις αρχές του εμφυλίου είναι μια πολύ μικρή ομάδα με ισχνή δύναμη στην χώρα και χωρίζονται κυριολεκτικά στο τροτσκιστικό poum και στο παραδοσιακό σταλινικό κκ Ισπανίας
Η άμεση βοήθεια της εσσδ στην δημοκρατία αναβαθμίζει την θέση του κκΙ το οποίο διαπραγματεύεται και λαμβάνει θέσεις κλειδιά στον κρατικό μηχανισμό
Αυτές οι θέσεις, όπως ο έλεγχος των πραγωγών στον στρατό ή ο έλεγχος των προσλήψεων στο δημόσιο, του επιτρέπουν να αυξήσει τα μέλη του για ευνόητους λόγους
Συγγραφείς όπως ο Αμπέλ Παζ που ζήσαν τα γεγονότα του εμφυλίου αναφέρουν πως ακόμη και μαφιόζοι που "αποκλείστηκαν" στις δημοκρατικές περιοχές βρήκαν μια καλή ευκαιρία και πλαισίωσαν το κκι
Κάπως έτσι το κκι μέσα σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα αύξησε δραματικά τον αριθμό των μελών του.
Με την συνδρομή και των διεθνών ταξιαρχιών- εθελοντών που σπεύσαν απ το εξωτερικό να βοηθήσουν τους κομουνιστές στον εμφύλιο - απόκτησε πολύ μεγάλη δύναμη
Επίσης όσοι είχαν αποκλειστεί στις δημοκρατικές περιοχές και φοβόνταν την επικράτηση των αναρχικών, όσοι δηλαδή ταξικά είχαν κάτι να χάσουν απ την αλλαγή του συστήματος, σπεύσαν να στηρίξουν τους κομουνιστές και την εσσδ , αφού οι διακηρύξεις του εν λόγο κόμματος δεν μιλούσαν για επανάσταση, αλλά για ήττα του Φράνκο και επιστροφή στην κανονικότητα της αστικής δημοκρατίας
Σύντομα η βούληση των αστών μαζί με την αυξανόμενη δύναμη σε έμψυχο υλικό αλλά και οπλισμό των κομουνιστών έστρεψε την δημοκρατία κατά των αναρχικών και του συστήματος που χαν εγκαθιδρύσει στις περιοχές που κυριάρχησαν
Η οργάνωση της κοινωνίας στις αναρχικές περιοχές είχε ως εξής εν συντομία
Κύριος οργανωτής της οικονομίας ήταν το συνδικάτο
Καταργήθηκαν τα αφεντικά, τα golden boys,και οι μεσάζοντες
Ένα απλό παράδειγμα είναι ενδεικτικό
Η κολλεκτίβα στην ύπαιθρο παρήγαγε την τροφή, το συνδικάτο μεταφορών την μετέφερε στην πόλη όπου στο εργοστάσιο γινόταν περαιτέρω επεξεργασία αυτής και μετά τα κολλεκτιβοποιημένα μαγαζιά την διέθεταν στον κόσμο
Αυτή η απλή διαδικασία καταργούσε μια σειρά από παρεμβαλόμενους φορείς που εν καιρό καπιταλισμού βάζαν "καπέλο" στις τιμές
Πλέον ένας φορέας, το συνδικάτο που λειτουργούσε αντεξουσιαστικά , βάση συνέλευσης ανελάμβανε την καλλιέργεια, συγκομίδη , μεταφορά και διάθεση της τροφής
Με τον ίδιο τρόπο λειτουργούσαν και οι βιομηχανίες, όμως όπως ήταν φυσικό οι προμηθευτές πρώτων υλών απ το εξωτερικό διέκοψαν την παροχή τους μιας και σε διαφορετική περίπτωση θα ενίσχυαν ένα παράδειγμα που ταν αντίθετο στα καπιταλιστικά ιδεώδη τους
Εδώ όμως αξίζει να πούμε πως ακόμη και σταλινικοί αλλά και αστοί μελετητές που παρακολούθησαν τον τρόπο οργάνωσης της αναρχικής οικονομίας συμφωνούν πως αυτή συνέβαλλε, εν καιρώ πολέμου μάλιστα (εμφυλίου) στην άνοδο της παραγωγής και του βιοτικού επιπέδου των ανθρώπων στις περιοχές που εφαρμόστηκε
Μάλιστα παραθέτουν και δείκτες που εμφανίζουν την παραγωγή αυξημένη εν καιρώ πολέμου σε σχέση με την περίοδο ειρήνης που αυτή βρισκόταν σε καπιταλιστικά χέρια
Σύντομα το αναρχικό αυτό εγχείρημα δέχθηκε τις επιθέσεις της "δημοκρατίας" η οποία κατάφερε να το καταστρέψει λίγο πριν πετύχει ο Φράνκο την τελική νίκη κατά του αντιφασιστικού στρατοπέδου στο σύνολο του
Θα κάνουμε ένα ιστορικό άλμα από γεγονότα που συνέβησαν ως το τέλος του εμφυλίου και θα θέσουμε το ερώτημα
"Τι θα συνέβαινε αν οι αναρχικοί κυριαρχούσαν στην Ισπανία έναντι των δημοκρατών και νικούσαν εν τέλει τον Φράνκο;"
Δεδομένης της εχθρότητας που αναπτύχθηκε εναντίων τους εν μέσω εμφυλίου από φασίστες, αστούς, καπιταλιστές, εκκλησία και κομουνιστές το πιο πιθανό θα ταν να στραφεί όλος ο πλανήτης κατά της Ισπανίας
Ενδεχομένως μια επικράτηση των αναρχικών να φέρνε πιο κοντά την ΕΣΣΔ με τον δυτικό κόσμο , επικεφαλής του οποίου ήταν η Βρετανία αλλά και τα φασιστικά καθεστώτα της Γερμανίας και την Ιταλίας, τα οποία στήθηκαν με τις ευλογίες των δυτικών για να διαλύσουν την εσσδ αλλά μπροστά στον κίνδυνο επικράτησης και διάδοσης των ακρατικών ιδεών στην ευρώπη κάτι τέτοιο θα περνούσε σε δεύτερη μοίρα
Μια αντικρατική Ισπανία σίγουρα θα φύλατε τα σύνορα της προφανώς για να αποκρούσει επιθέσεις των εχθρικών της κρατών -άλλωστε οι αναρχικοί είχαν περιπολίες στα σύνορα και επί εμφυλίου για να εμποδίζουν βοήθεια από λαθρέμπορους και ιταλογερμανους προς το φασιστικό στρατόπεδο
Η παραγωγή της σίγουρα θα έπασχε απ το έμπαργκο σε πρώτες ύλες , θα τα βόλευε όμως όπως όπως από τις περιοχές των Βάσκων που είναι πλούσιες σε αυτές
Και σίγουρα θα χαμε μια πολυεθνιή συμμαχία , πολύ παράταιρη σταλινικών, αστών και φασιστών όπου θα επιχειρούσαν εισβολή α λα Ιράκ ή αν θέλετε α λα Κριμαίας στην χώρα
Απ την άλλη το ακόμα ισχυρότατο τροτσκιστικό κίνημα με τον ξεδιάντροπο Τρότσκι θα επιχειρούσε να έλθει σε επαφή και ελέγξει δια του εισοδισμού την Ισπανία -και αυτό ίσως να ταν χειρότερο ακόμη και από μια εισβολή
Απ την άλλη κανείς δεν γνωρίζει αν ο απρόβλεπτος Στάλιν δεν "έβλεπε" μια ευκαιρία στην Ισπανία
Τι ευκαρία ακριβώς;
Η Ρωσία είναι το ένα άκρο και η Ισπανία το άλλο της ηπειρωτικής ευρώπης
Με τα δυο άκρα της ευρώπης να χουν μη- καπιταλιστικό σύστημα σίγουρα η γηραιά ήπειρος θα έμοιαζε με γέμιση από σάντουιτς και σίγουρα η πάντα πολύτροπη ρωσική διπλωματία θα εξέταζε και το ενδεχόμενο συμμαχίας με σκοπό φυσικά να ελέξει από τα μέσα όπως και οι τροτσκιστές το νέο καθεστώς
Βέβαια θα ταν κάπως δύσκολο να συμμαχήσεις με κάποιους που μόλις πριν από λίγο τους χτυπούσες κατά την διάρκεια του εμφυλίου με ότι διέθετες
Σίγουρα μια αναρχική Ισπανία θα άλλαζε πολλά απ τα σχέδια των μεγάλων δυνάμεων της εποχής και πρώτα και κύρια αν δεν απέτρεπε τον β παγκόσμιο πόλεμο (προς χάριν ενός άλλου πολέμου και όχι της ειρήνης) τότε θα καθυστερούσε την έναρξη του δύο με τρία χρόνια
Επίσης δεν γνωρίζουμε πως θα αντιδρούσαν οι λαοί και δη οι οργανωμένοι εργάτες στην Ευρώπη μπροστά σε μια νίκη των αναρχικών στην Ισπανία.
Ενδεχομένως να είχαμε πολλά μαζικά ξεσπάσματα επαναστάσεων στην γηραιά ήπειρο και όχι μόνο εμπνεόμενα απ τους αναρχικούς εργάτες και αγρότες της Ιβηρικής (αν και συνήθως αυτό το τελευταίο αποδεικνύεται ευσεβής πόθος των ανθρώπων που τάσσονται στο αντικαπιταλιστικό εν γένει στρατόπεδο ή αν θέλετε η επιρροή ενός γεγονότος ή μιας επανάστασης σε μια περιοχή μπορεί να ασκεί επιρροή σε μια άλλη , όμως τα αποτελέσματα της δεν γίνονται ορατά στο σύντομο χρονικό διάστημα που θα θέλαμε)
Τέλος θα μπορούσαμε να υποθέσουμε πως άπαξ και η αναρχική επανάσταση δεν περνούσε σε όλη την Ευρώπη , το καθεστώς θα εκφυλιζόταν εκ των έσω ή εκ των πραγμάτων αναγκασμένο να προβεί σε ρεαλιστικότατους συμβιβασμούς
Απ την άλλη ο μη - εκφυλισμός των Ζαπατίστας και των κούρδικων περιοχών της Βόρειας Συρίας (Ροτζάβα) δείχνει πως τίποτα δεν είναι δεδομένο
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου